Welkom, lieve luisteraar. Vandaag wil ik het met je hebben over waardegericht leven. Wat zijn waarden eigenlijk? Waarom zijn ze zo belangrijk? En hoe kun je je leven meer in lijn brengen met wat echt belangrijk voor je is? Hoi, ik ben Lotte van FLO Coaching en welkom bij Truffels en Transformatie, de podcast waar we praten over hoe psychedelica een krachtige tool kunnen zijn voor persoonlijke groei en transformatie.

In deze aflevering gaan we het hebben over de kracht van waarde van het EC-therapie, Acceptance and Commitment Therapy, en hoe jij zelf je waarden kunt ontdekken. Als ik het heb over het woord waarden, dan denken veel mensen als eerste aan het begrip normen en waarden. Normen en waarden zijn de dingen die we leren over hoe het hoort. We leren normen en waarden al vanaf heel jonge leeftijd van onze ouders, leerkrachten en vanuit de maatschappij. Het zijn vaak de ongeschreven regels over hoe we omgaan met anderen.

Wat zijn waarden eigenlijk?

Als ik het over waarden heb, dan heb ik het veel meer over datgene waarvan je zelf echt voelt dat belangrijk is. De dingen die jij belangrijk vindt, hoe jij je leven zou willen invullen, hoe je om wilt gaan met jezelf, met de ander, met de wereld. En op het moment dat je dat helder hebt, dan geven waarden richting aan hoe je wilt leven, de keuzes die je maakt en hoe je met anderen omgaat. Denk bijvoorbeeld eens aan woorden zoals liefde, vrijheid, eerlijkheid, persoonlijke ontwikkeling, creativiteit, verbinding.

Het leuke aan waarden vind ik dat ze nooit af zijn. Je kunt bijvoorbeeld niet zeggen nu ben ik klaar met liefde of ik heb compassie bereikt. Waarden zijn geen eindbestemming, maar het is een manier van leven. Want ze geven richting aan het leven. Stel je voor je gaat op reis, dan kun je zeggen ik ga richting het zuiden. En dat is de richting waar je op gaat. En waarden zijn de richting waar je op gaat, dus je reist altijd richting het zuiden. Je beweegt altijd richting liefde, compassie of vrijheid. Dat is bijvoorbeeld anders dan een doel. Je kunt ook zeggen ik ga op reis naar het zuiden en ik wil graag naar Barcelona of ik wil naar Rome of naar Lissabon.

En het mooie aan waarden is, is dat ze altijd richting geven, ook op de momenten dat het leven uitdagend is. ACT-therapie staat voor acceptance and commitment therapy. En waarden zijn een van de belangrijkste pijlers in deze therapievorm. Commitment gaat over de toewijding aan leven naar jouw waarden. Want ik denk dat iedereen dit herkent, maar op het moment dat het leven lastig is, op het moment dat het leven uitdagend is, op het moment dat het leven veel van je vraagt, misschien gewoon omdat je in een hele drukke periode zit, of omdat je door een moeilijke tijd heen gaat, dan is dat waar al je aandacht naartoe gaat. Je bent gewoon bezig met de dag overleven.

Hoe ontdek je je waarden?

En de dingen die echt belangrijk voor je zijn, die verdwijnen steeds wat meer op de achtergrond. Wat waarden zo krachtig maakt, is dat ze je helpen om het grotere plaatje te zien. In plaats van alleen maar bezig te zijn met de dagelijkse druk te overwinnen, nodigen waarden je uit om stil te staan bij wat je echt belangrijk vindt. Ze helpen je ook keuzes te maken die in lijn zijn met wie je bent, zelfs als dat niet de meest makkelijke weg is. Een metafoor die ik heel vaak met mijn cliënten bespreek, dat is de metafoor van een zeilboot.

Stel je eens voor dat je op een zeilboot zit. Je bent op zee. En de doelen die je hebt, dat zijn de plekken waar je naartoe wilt varen. Denk aan de havens, de plekken waar je wilt aanleggen, of misschien wel de vuurtoren. Maar je waarden zijn het kompas. Ze bepalen hoe je vaart, welke koers je kiest, en wat je onderweg meeneemt.

Een hele belangrijke vraag die je zichzelf mag stellen is, wat voor zeiler wil je zijn? Ben je een sociale, gezellige zeiler? Dan zal je iemand zijn die veel vrienden en familie meeneemt op je zeilboot en de tijd neemt om te kletsen en leuke dingen te doen samen. Ben je een avontuurlijke zeiler? Misschien vaar je dan niet recht op de haven af, maar neem je de tijd om te kijken: hé, waar kom ik uit als ik hier naartoe ga? Of leg je onderweg eens ergens aan om nog even te zwemmen of een wandeling te maken?

Ben je een daadkrachtige zeiler? Dan ga je misschien recht op je doel af. Ben je een relaxede zeiler? Dan zal je waarschijnlijk er ook voor kiezen om niet de meest scherpe koers te varen, je zeil een beetje te laten vieren, en lekker van het zonnetje te genieten. Dus die waarden bepalen eigenlijk de manier waarop jij je leven invult, de manier waarop je je zeilboot bestuurt.

Het mooie is dat het niet alleen gaat over de manier waarop je je zeilboot bestuurt, maar ze houden je ook op koers. Stel je voor dat er een grote storm op zee komt, of je komt in een enorme regenbui of windstoot terecht, die waarden zorgen ervoor dat je niet afdwaalt, dat je niet compleet afdrijft, dat je je zo laat overnemen door de storm. Het zorgt ervoor dat je richting blijft bepalen en steeds weer opnieuw koers bepaalt.

Hoe maak je je waarden concreet?

Misschien vraag je je nu wel af van, hoe ontdek ik eigenlijk mijn waarden? En daarin is het belangrijk om eens stil te staan bij jezelf en jezelf hele simpele, maar tegelijkertijd krachtige vragen te stellen. En misschien ook wel stil te staan bij de grote belangrijke levensgebieden. Relaties, gezondheid, werk, vrije tijd. Wat is voor jou echt belangrijk als het om die vier grote levensgebieden gaat? Wat is er echt belangrijk op het gebied van relaties, gezondheid, werk en vrije tijd? En wat betekent dit voor jou? Hoe pak je het nu aan? Waar ben je tevreden over? En wat zou je graag anders zien?

Het helpt om hier bij stil te staan en deze antwoorden voor jezelf op te schrijven. Vervolgens is het ook heel mooi om te kijken of je je waarden nog wat concreter kunt maken door vier, vijf, zes woorden te kiezen. Als je eens kijkt naar datgene wat je hebt opgeschreven en als je daar de kern probeert uit te halen, de woorden die echt omschrijven wat er voor jou toe doet. Denk eens aan woorden als liefde, moed, persoonlijke ontwikkeling, plezier, vriendelijkheid.

Kijk eens terug naar de woorden, de dingen die je hebt opgeschreven en of je daar zo op die manier wat kernwoorden uit kunt halen. En als je dat lastig vindt, dan kun je ook googelen naar een lijst met waarden of je kunt het aan ChatGPT vragen. En ik denk wat daarin belangrijk is dat je belangrijkste waarden altijd terugkomen op alle verschillende levensgebieden. Denk maar eens aan de waarden persoonlijke groei of persoonlijke ontwikkeling. Als je iemand bent die persoonlijke ontwikkeling heel belangrijk vindt, dan zal dat op al die vier grote levensgebieden terugkomen.

Dan ben je iemand die met je gezondheid of in je vrije tijd bezig is om jezelf te ontwikkelen. Hetzelfde geldt voor je werk. Als dat belangrijk voor je is, dan ben je iemand die misschien boeken leest, trainingen volgt, opleidingen doet of gewoon in je werk bezig bent met jezelf ontwikkelen. En net als in je relaties. Dan vind je het waarschijnlijk leuk om samen met je partner of met je vrienden gesprekken te hebben over persoonlijke groei of samen iets te ondernemen dat daaraan bijdraagt.

Toen ik zelf de opleiding tot ec-therapie deed, ben ik heel veel bezig geweest met het thema waarden, omdat het zo’n belangrijke sleutel is in de therapie. Maar als ik kijk naar wat daarin nog een hele mooie verdieping heeft gegeven, dan kom ik toch weer terug bij psychedelica. Want vaak weten we onze waarden wel op een cognitief niveau. We denken erover na. De vragen die ik je voorstelde gaan eigenlijk ook op een cognitief niveau erover nadenken, erover stilstaan.

Dus dat is vaak de eerste manier waarop we stilstaan bij onze waarden. Maar met psychedelica kun je die waarden eigenlijk nog weer op een heel andere laag voelen. Die woorden en die waarden gaan als het ware steeds meer landen in je hart. Je voelt bijvoorbeeld ineens op een veel diepere laag wat liefde echt betekent, of waarom verbinding zo belangrijk is.

Dit helpt om je waarden niet alleen te begrijpen, maar ook echt te voelen, te belichamen en ernaar te leven. Als ik dan een voorbeeld neem van mezelf en ik kijk bijvoorbeeld naar die waarde liefde, tijdens een psychedelische ervaring heb ik echt kunnen voelen en kunnen zien dat alle mensen van wie ik houd voorbij komen. Mijn ouders, mijn broertje, mijn zusje, goede vrienden en natuurlijk mijn partner.

Het is zo bijzonder hoe je op truffels en psychedelica zo sterk ook die liefde kunt voelen. Dat klinkt misschien wat zweverig, maar het kan echt voelen alsof je hart uit elkaar knapt van liefde. Dat klinkt allemaal heel mooi, maar ik heb juist ook de andere kant mogen voelen van liefde, op psychedelica. Dus dat je echt naar relaties kan kijken en bijvoorbeeld kunt zien waar je liefde gemist hebt, waar nog pijn zit, waar nog verdriet zit, waar je nog iets mag verwerken.

Dat laat je ook heel helder zien een soort spiegel naar je eigen gedrag, waar je misschien nog niet helemaal volledig in liefde aanwezig bent, waar je op de een of andere manier nog niet volledig in verbinding durft te zijn en waarom dat dan zo lastig is. En vooral het kan je ook weer nieuwe inzichten geven in hoe je weer meer vanuit die belangrijke waardes kunt opdagen, hoe je meer aanwezig kunt zijn van het liefde, vanuit verbinding en hoe je die waardes die zo belangrijk zijn nog meer kunt leven.

Nou ja, dat was even zo’n uitstapje naar hoe psychedelica die waardes nog meer kunnen verdiepen. En misschien als je dit zo hoort dan denk je, nou klinkt allemaal mooi en aardig, maar hoe ga je nou praktisch aan de slag met die waardes? Wat ik zelf een hele mooie oefening vind en ook regelmatig doe, het is om elke dag één waarde te kiezen. Dat je een waarde kiest die je op die dag belangrijk voor je voelt.

Denk bijvoorbeeld aan vriendelijkheid of moed en dan kun je jezelf aan het begin van de dag afvragen, hoe kan ik vandaag leven volgens deze waarden? En dat hoeft niet groots te zijn. Als je waarde vriendelijkheid is, dan kun je iemand een compliment geven of je kunt wat vriendelijker tegen jezelf praten. Het gaat erom dat je bewust kleine stappen zet in de richting van wat voor jou belangrijk is.

Vragen over psychedelica en persoonlijke ontwikkeling?

Ik krijg weleens vragen van luisteraars over truffels, psychedelica en persoonlijke ontwikkeling. Het lijkt me ontzettend leuk om deze vragen vaker te beantwoorden in de podcast. Heb jij een vraag? Stel deze aan mij via het formulier in de show notes. Ik beloof je dat ik antwoord geef en die vragen bespreek ik jouw vraag in een volgende aflevering.

Zo dat was het weer voor deze aflevering van Truffels en Transformatie. Hopelijk neem je mee dat waardegericht leven je veel richting en betekenis kan geven en ik hoop dat je je geïnspireerd voelt om je waarde voor jezelf te gaan uitwerken. Vond je deze aflevering waardevol? Laat dan een 5-sterren beoordeling achter op Spotify en maak kans op een gratis coach sessie met Acceptance & Commitment Therapy. In 75 minuten ga ik jou helpen met een persoonlijk thema waar je op dit moment dieper in zou willen duiken. Hoe doe je mee? Beoordeel de podcast, maak het screenshot en mail deze naar [email protected]. Ik verloot een gratis sessie onder de inzendingen van september.

Ben je na het luisteren nieuwsgierig geworden naar wat een begeleide veilige truffelreis voor jouw transformatie kan betekenen? Kijk dan op flocoaching.nl voor meer informatie over onze één-op-één truffel ceremonies en download gratis ons e-book Starten met Psychedelica. De links vind je ook in de show notes. Dankjewel voor het luisteren naar Truffels en Transformatie en tot de volgende keer!